مبدل دابل پایپ
مبدل های حرارتی
مبدل هایی که جهت سرمایش و گرمایش از سیستم لوله های متداخل بهره می گیرد، مبدل دو لوله ای یا دابل پایپ نامیده می شوند. ساختار این مبدل ها متشکل از دو لوله درون هم می باشد و معمولا در مصارفی که دبی سیال کم بوده و یا در اثر عبور سیال از مبدل سرعت آن کاهش محسوس یافته و احتمال ته نشینی افزایش می یابد، از این مبدل استفاده می گردد.
هنگامی که ضریب انتقال حرارت سیال داخل لوله نسبت به خارج آن بزرگتر از ۲:۱ باشد، مثلاً داخل لوله مایعات کم لزج (ویسکوز پایین) مانند آب با ضریب انتقال حرارت بالا باشد و خارج آن از مایعات لزج (ویسکوز بالا) استفاده شود، معمولاً به جای استفاده از مبدل های پوسته و لوله از مبدل های دو لوله ای استفاده می شود. البته در این موارد از پره با طول بلند که باعث افزایش سطح می شود، در خارج لوله استفاده می شود. همچنین اگر سرویس های فشار بالا مورد نیاز باشد، ترجیحاً از مبدل های لوله ای استفاده می شود.
در سرویس های کوچک نیز می توان از این مبدل ها استفاده کرد. این گونه از مبدل ها از دو لوله هم محور تشکیل شده اند. یکی از سیال ها در داخل لوله میانی و در امتداد طول آن جریان می یابد و سیال دیگر در داخل حلقه بین دو لوله جریان خواهد یافت. هنگامی که اختلاف انبساط حرارتی بین لوله خارجی و داخلی وجود دارد نوع اتصالات برای ورودی و خروجی سیال ها باید به دقت انتخاب شود تا تنش حرارتی به حداقل ممکن برسد.
این سیستم ها دارای انعطاف پذیری زیادی هستند به گونه ای در طول های مختلف، از انواع لوله های مختلف و از مواد مختلف ساخته می شوند و با سوار کردن قطعات استاندارد پیش ساخته به سرعت آماده می شوند. با انتخاب صحیح اتصالات، به آسانی می توان قطعات آن را پیاده نمود تا درون و بیرون لوله ها تمیز شوند. محاسبات طراحی آنها به صورت دقیق و خوبی تدوین شده است. توزیع و پخش سیال را می توان در واحدهای مختلف کنترل نمود. این کار با انتخاب پمپ های جداگانه برای هر سری مبدل امکان پذیر است.
معایب مبدل های لوله ای
از معایب عمده این مبدل ها می توان موارد زیر را نام برد:
۱ – برای بار حرارتی زیاد، سیستم مبدل های دولوله ای حجم زیادی را اشغال می کنند.
۲ – قیمت آنها برای واحد سطح انتقال حرارت نسبتاً زیاد است.